ชื่อทางวิทยาศาสตร์ : Laccifer Iacca Kerr
ขื่อวงศ์ : LASSIFERIDAE
ชื่อสามัญ : Lac
ครั่งเป็นแมลงขนาดเล็กมีงวงเจาะลงไปบนกิ่งไม้เพื่อดูดน้ำเลี้ยง ไม่สามารถเคลื่อนที่ได้จึงสร้างรังห่อหุ้มป้องกันตัว รังประกอบด้วยสารสีม่วงแดง ขี้ผึ้งสีเหลืองแก่ ไข่มีลักษณะรูปไข่ยาวประมาณ 0.4 มิลลิเมตร กว้างประมาณ 0.2 มิลลิเมตร ครั่งจะวางไข่ทีละฟอง หรือวางติดต่อกันเป็นสายก็ได้ หลังจากการวางไข่จะฟักตัวภายใน 20 นาที ตัวอ่อนรูปไข่ สีแดงเลือดนก ครั่งเพศเมียมีลักษณะเป็นถุงกลมๆ หนวดและตาหายไป จะสร้างสารหุ้มตัวบางๆเมื่ออายุครบ 1 เดือน และได้รับการผสมพันธุ์ เพศเมียจะขยายใหญ่ขึ้นจนเกือบกลม ภายในตัวเต็มไปด้วยน้ำสีแดงและมีไข่อยู่ในท้องเต็มไปหมด น้ำสีแดงนี้ประกอบด้วยสารที่ให้สีแดง ครั่งเพศเมียจะสร้างรังหุ้มตัวจนหนาติดกันเป็นพืด ครั่งที่นำมาใช้ประโยชน์จึงเป็นครั่งที่ได้จากครั่งเพศเมีย
การเตรียมน้ำย้อม
นำครั่งมาล้างน้ำให้สะอาด เก็บเศษผงออก โขลกให้ละเอียด เติมน้ำอุ่นและนวดเบาๆ ให้น้ำสีแดงละลายและตักออก เติมน้ำอุ่นเพิ่มและนวดครั่งทำเช่นนี้จนกระทั่งไม่มีน้ำสีแดงละลายออก รวบรวมน้ำครั่งที่ได้ทั้งหมดไว้ใช้ย้อมผ้าต่อไป
|
